Đề nghị xem xét dấu hiệu lợi ích nhóm giữa Bộ GD&ĐT và NXB Giáo dục

29/12/2022 (20:09:50)

Thanh tra Chính phủ xác định việc hướng dẫn sử dụng sách bài tập, sách tham khảo có dấu hiệu lợi ích nhóm giữa Bộ GD&ĐT và Nhà xuất bản Giáo dục.

Chiều 29/12, Phó tổng Thanh tra Chính phủ (TTCP) Trần Ngọc Liêm ký thông báo kết luận thanh tra chuyên đề công tác quản lý Nhà nước về giáo dục, đào tạo. Thời kỳ thanh tra từ ngày 1/1/2014 đến ngày 31/12/2018.

Trong kết luận thanh tra, ngoài chỉ ra hàng loạt sai phạm, TTCP đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho chuyển thông tin 2 nội dung sang Bộ Công an xem xét, xử lý theo quy định. Thứ nhất, TTCP xác định nội dung hướng dẫn sử dụng sách bài tập, sách tham khảo có dấu hiệu "lợi ích nhóm" giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo là cơ quan quản lý Nhà nước với Công ty TNHH MTV Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam trong việc in ấn, phát hành sách bài tập.

Thứ hai, cơ quan thanh tra cho rằng nội dung lựa chọn nhà thầu cung cấp giấy in để sản xuất sách giáo khoa theo phương thức chào hàng cạnh tranh của Công ty TNHH MTV Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam có nhiều dấu hiệu bất thường, chưa đảm bảo công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Trong kết luận thanh tra, TTCP xác định NXB Giáo dục là đơn vị duy nhất được tổ chức biên tập, thiết kế, chế bản, xuất bản, in và phát hành. Tuy nhiên, đơn vị này không cung cấp được bản thảo mẫu được Bộ GD&ĐT phê duyệt để đối chiếu với sách hiện hành. Điều này vi phạm các quy định, cho thấy có sự buông lỏng trong công tác lưu trữ.

Về lựa chọn nhà thầu cung cấp giấy in để sản xuất SGK, TTCP đánh giá NXB Giáo dục xác định nhu cầu sản xuất không sát thực tế nên lượng hàng tồn kho lớn (chủ yếu là giấy in). Hậu quả làm tăng chi phí lãi vay, giảm hiệu quả sử dụng vốn.

Ngoài ra, NXB Giáo dục chưa ban hành quy định về lựa chọn nhà thầu in SGK, chưa cung cấp vật tư, giấy in... để bảo đảm công bằng, minh bạch. Đơn vị cũng chưa bổ sung đăng ký kinh doanh nhập khẩu giấy in hoặc ủy thác nhập khẩu giấy để giảm bớt chi phí trung gian, sử dụng giấy in định lượng thấphơn quy định tiêu chuẩn TCVN 8694:2011.

Cũng theo TTCP, từ trước năm 2014 và giai đoạn 2014-2019, NXB chỉ thu thập báo giá của số ít nhà thầu cung cấp giấy in, chỉ có 2-3 đơn vị được NXB lựa chọn cung cấp giấy in SGK trong một năm, lặp đi lặp lại trong nhiều năm. Riêng giai đoạn 2014-2019, Công ty cổ phần giấy Phùng Vĩnh Hưng cung cấp hơn 83% số lượng giấy của NXB Giáo dục (tương đương tổng số tiền gần 1.890.879 triệu đồng. Qua kiểm tra xác xuất một số họp đồng của Công ty Phùng Vĩnh Hưng, TTCP thấy giá giấy in công ty bán cho NXB Giáo dục cao bình quân gấp khoảng 1,7 lần giá giấy công ty nhập khẩu trực tiếp, tương đương số tiền chênh lệch khoảng 210.665 triệu đồng.

“Những nội dung nêu trên cho thấy việc lựa chọn nhà thầu cung cấp giấy in để sản xuất SGK theo phương thức chào hàng cạnh tranh của NXB có nhiều điểm bất thường, chưa bảo đảm công bằng, minh bạch”, kết luận thanh tra nêu.

TTCP cũng xác định giai đoạn 2014-2018, quá trình xây dựng giá gói thầu in SGK, hạch toán của NXB Giáo dục có sai sót. Điều này dẫn đến khách hàng là gia đình học sinh phải mua SGK bằng giá NXB đã đăng ký giá từ năm 2011, tức cao hơn giá SGK phải đăng ký đúng giá với số tiền khoảng 85 tỷ đồng.

Là doanh nghiệp thống lĩnh thị trường, là doanh nghiệp độc quyền biên tập, thiết kế, chế bản, xuất bản, in, phát hành, kinh doanh SGK, gia đình học sinh phải mua SGK theo giá ấn định trên bìa sách, NXB Giáo dục có hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường, lạm dụng vị trí độc quyền bị cấm theo quy định của Luật Cạnh tranh, có dấu hiệu vi phạm quy định trong lĩnh vực giá, quy định về đăng ký giá SGK.

Hoàng Lam

Theo: ZINGNEWS.VN